49F0553E6F221BD9653886CCADCCCBDF«Πόλεμος» μέσω non paper ξέσπασε στη διάρκεια της εβδομάδας μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και της Λεωφόρου Συγγρού με αφορμή τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στη λίστα Βαρουφάκη και το λεγόμενο e-mail Χαρδούβελη. Κύκλοι της Νέας Δημοκρατίας υποστήριξαν ότι η κυβερνητική λίστα, η οποία εστάλη μέσω email στον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ στις 12.11 μετά τα μεσάνυχτα της Καθαράς Δευτέρας, αποτελεί «ακριβή αντιγραφή» των υποχρεώσεων του Μνημονίου. Από την πλευρά τους, κυβερνητικοί κύκλοι απάντησαν ότι συμφωνήθηκε η «απεμπλοκή από τα μνημόνια»! Ποιος από τους δύο έχει δίκιο;  

Η ουσία

Ας αρχίσουμε από τα βασικά. Το e-mail Βαρουφάκη αριθμεί 17 σελίδες και περιλαμβάνει τέσσερις βασικές ενότητες, ενώ το e-mail Χαρδούβελη 47 σελίδες και πέντε ενότητες. Ο κ. Βαρουφάκης χαρακτηρίζει το περιεχόμενο της (άτιτλης επί της ουσίας) επιστολής του την«πρώτη περιεκτική λίστα μεταρρυθμιστικών μέτρων», ενώ η πρώτη ενότητα φέρει τον τίτλο «διαρθρωτικές πολιτικές στα δημοσιονομικά». Στον αντίποδα ο κ. Χαρδούβελης είναι σαφής. Η επικεφαλίδα του e-mail είναι «Εκθεση για τις περαιτέρω ενέργειες» ενώ ο τίτλος της πρώτης ενότητας δεν δημιουργεί καμία απορία: «Νέα δημοσιονομικά μέτρα και περαιτέρω ποσοτικοποίηση».

Η ουσία «κρύβεται» βέβαια στα μέτρα. Ας δούμε τις ομοιότητες και τις διαφορές:

ΦΠΑ: Ο κ. Βαρουφάκης αναφέρει: «Η πολιτική ΦΠΑ θα εξορθολογιστεί σε σχέση με τους συντελεστές οι οποίοι θα εξομαλυνθούν με τρόπο που θα μεγιστοποιεί τα πραγματικά έσοδα χωρίς αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη και με σκοπό να περιοριστούν οι εξαιρέσεις, εξαλείφοντας παράλληλα τις παράλογες εκπτώσεις».

Ο κ. Χαρδούβελης είναι συγκεκριμένος. Προαναγγέλλει αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία από το 6,5% στο 13% και προσθέτει ότι μια συντηρητική εκτίμηση των δυνητικών εσόδων ανέρχεται στο ελάχιστο των 350 εκατ. ευρώ. Παράλληλα σημειώνει ότι αυτή η αύξηση πληγώνει σοβαρά την ανταγωνιστικότητα τιμών των ελληνικών ξενοδοχείων σε σύγκριση με όλες τις άλλες χώρες της Μεσογείου και ότι ενώ υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αντισταθμιστεί αυτό το αποτέλεσμα, κυρίως μέσω περαιτέρω διαρθρωτικών αλλαγών και αμέσων επενδύσεων, είναι σαφές ότι τα υπόλοιπα μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας απαιτούν χρόνο και χρήμα για να υλοποιηθούν και να αποφέρουν θετικά αποτελέσματα, ενώ οι αυξήσεις φόρων μέσω αύξησης του ΦΠΑ έχουν άμεσες αρνητικές επιπτώσεις.

Αν ο κ. Βαρουφάκης δεν εξηγήσει τι σημαίνει ο περιορισμός των εξαιρέσεων και η εξάλειψη των παράλογων εκπτώσεων στον ΦΠΑ είναι αδύνατο να αξιολογηθεί αν τα μέτρα που προτείνει είναι πιο βαριά ή όχι από την αύξηση από το 6,5% στο 13% για τα ξενοδοχεία του e-mail Χαρδούβελη.

Εκατό δόσεις: Ο κ. Βαρουφάκης δεσμεύεται να «επεξεργαστεί προγράμματα δόσεων που θα διευκολύνουν την αποτελεσματική διάκριση μεταξύ: (α) στρατηγικής μη πληρωμής και (β) αδυναμίας πληρωμής, στοχεύοντας περιπτώσεις (1) ιδιωτών/επιχειρήσεων μέσω αστικών και ποινικών διαδικασιών (ειδικά ανάμεσα σε ομάδες υψηλού εισοδήματος) προσφέροντας παράλληλα ανά περίπτωση (2) όρους αποπληρωμής ιδιωτών/επιχειρήσεων με τρόπο που θα διευκολύνει δυνητικά υπό διάλυση επιχειρήσεις να επιβιώσουν, αποτρέποντας τον παρασιτισμό, ακυρώνοντας τον ηθικό κίνδυνο και ενδυναμώνοντας την κοινωνική ευθύνη καθώς επίσης και μια κατάλληλη κουλτούρα αποπληρωμής».

Ο κ. Χαρδούβελης απαντά στις ενστάσεις της τρόικας για τη ρύθμιση των 100 δόσεων.«Αναφορικά με το νέο (Οκτώβριος 2014) σχήμα, είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε τρόπους για την αντιμετώπιση των ελλείψεων με έναν τρόπο που θα είναι πολιτικά όσο και νομικά εφικτός» σημειώνει. Επιχειρηματολογεί υπέρ της ρύθμισης αναφέροντας ότι «προσέφερε ανάσα στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς να προκαλεί ζημία στις προηγούμενες ρυθμίσεις, δημιουργώντας παράλληλα σημαντικές ταμειακές ροές για το κράτος».

Και οι δύο υπουργοί δέχονται με τον τρόπο τους αλλαγές στο καθεστώς των 100 δόσεων: αλλαγές του ισχύοντος καθεστώτος ο κ. Χαρδούβελης, των εξαγγελιών Βαλαβάνη ο κ. Βαρουφάκης. Και οι δύο λαμβάνουν υπόψη την πάγια θέση της τρόικας (νυν θεσμοί) να υπάρχουν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια ώστε να αποφεύγεται ο ηθικός κίνδυνος, το αίσθημα αδικίας για τους φτωχούς που πληρώνουν κανονικά.

Δημοσιονομικά: Ο κ. Χαρδούβελης προτείνει μέτρα για να  κλείσει το κενό των 2,6 δισ. ευρώ και να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2015. Ο κ. Βαρουφάκης αναφέρεται σε κατάλληλα πρωτογενή πλεονάσματα. Ο πρώην υπουργός προαναγγέλλει απόσυρση της μείωσης της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης του 30% για το 2015 και το 2016, επιβολή φόρου πολυτελείας και αύξηση των φόρων σε καπνό και αλκοόλ. Ο κ. Βαρουφάκης μετά τη δέσμευση στο Eurogoroup για την αποφυγή μονομερών ενεργειών τονίζει στην επιστολή του ότι η «μάχη ενάντια στην ανθρωπιστική κρίση δεν θα έχει αρνητική δημοσιονομική επίπτωση». Οι δύο αυτές αναφορές παραπέμπουν ευθέως στο «πάγωμα» των προεκλογικών δεσμεύσεων με δημοσιονομικό κόστος.

Ασφαλιστικό: Ο κ. Χαρδούβελης κάνει λόγο για «πάγωμα» των ονομαστικών συντάξεων το 2016 και το 2017 και κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων κάτω από το 62ο έτος της ηλικίας. Ο κ. Βαρουφάκης «δείχνει» στην ίδια κατεύθυνση δεσμευόμενος για«εξάλειψη των “παραθύρων” και κινήτρων που αυξάνουν υπερβολικά τον αριθμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων σε όλη την οικονομία και, πιο συγκεκριμένα, στον τραπεζικό και δημόσιο τομέα». Συμφωνούν στις συγχωνεύσεις ταμείων και στον περιορισμό κάποιων επιδομάτων.

Ιδιωτικοποιήσεις: Ο πρώην υπουργός δεσμεύεται ότι θα επιταχυνθούν τα γνωστά πρότζεκτ του ΤΑΙΠΕΔ, μεταξύ άλλων για τον ΟΛΠ και τα Περιφερειακά Αεροδρόμια. Ο κ. Βαρουφάκης δεσμεύεται ότι δεν θα ακυρωθούν ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ήδη ολοκληρωθεί και ότι όπου έχει ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής προσφορών, η κυβέρνηση θα τη σεβαστεί. Συμπέρασμα: οι διαγωνισμοί του ΤΑΙΠΕΔ όπου ήδη υπάρχουν ενδιαφερόμενοι συνεχίζονται.

«Κόκκινα» δάνεια: Ο κ. Χαρδούβελης υπερασπίζεται τις ρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης. Ο κ. Βαρουφάκης σημειώνει ότι θα αντιμετωπιστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια λαμβάνοντας υπόψη την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών που έχει υιοθετηθεί, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την κατάσταση της αγοράς ακινήτων, «θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και κάθε δυσμενούς επίπτωσης στη δημοσιονομική θέση της κυβέρνησης». Δεσμεύεται να συνεργαστεί με τις διοικήσεις των τραπεζών για την αποφυγή πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας οικογενειών που βρίσκονται «κάτω από ένα ορισμένο όριο εισοδήματος, τιμωρώντας ταυτόχρονα όσους στρατηγικά δεν πληρώνουν».